Sana' ar Saka da Abubuwan da ta Kunsa

Mana’ar saka a gargajiya wata tsohuwar sana’a ce da ta samo asali tun zamanin kakanni a ƙasar Hausa da ma sauran sassan Afirka. Ana kiranta da “saka” saboda hanyar da ake bi wajen sarrafa zare ya zama ƙyalle, mayafi, ko riguna ta hanyar saka su da hannu a kan na’urar saka wato “loom” a Turance. Wannan sana’a tana da muhimmanci sosai a al’ummar Hausawa saboda tana ɗaya daga cikin manyan hanyoyin da mutane ke samun abin dogaro da kai. Haka kuma tana da nasaba da al’adu, addini da kuma tattalin arzikin rayuwar mutane. A zamanin da, sana’ar saka tana da matsayi na musamman a wajen maza da mata, domin tana nuna ƙwarewa, haƙuri da fasaha ta musamman.

Asalin Sana’ar Saka:
Sana’ar saka ta samo asali ne daga tsoffin al’adun Afirka inda ake amfani da hannuwa wajen sarrafa auduga zuwa zaren saka. Hausawa sun koyi wannan sana’a tun kafin zuwan Turawa da kuma kafin a samu injunan zamani. A lokacin, ana noma auduga a ƙauyuka, sai mata su tace su nika audugar, sannan maza su zana zaren su saka shi da hannu. Akwai wurare da suka shahara wajen wannan sana’a kamar Kano, Katsina, Zaria, da Bida. A nan ne ake samar da rigunan gargajiya irin su “Babbar Riga,” “Zanne,” “Kofar Kofa,” “Shadda,” da sauransu. Haka kuma ana amfani da kayan da ke samuwa a cikin gida kamar itace don yin kayan aikin saka, zare da rini daga tsirrai kamar indigo (launin shuɗi) don yin rini mai kyau.

Kayan Aikin Saka:
A gargajiya, kayan aikin da ake amfani da su wajen saka suna da sauƙin samu kuma ana yin su da kayan da ake samu a gida. Wasu daga ciki sun haɗa da:

Na’urar saka (loom): Ana yin ta da itace wadda take da sarari don zare ya bi.
Zare: Auduga da aka sarrafa zuwa zare, wanda shi ne ke zama tushen kayan da ake saka.
Rini: Tsirrai kamar indigo, babanono, ko tulu-tulu ana amfani da su wajen yin launi daban-daban.
Madauwari (reel): Ana nannade zare a kansa kafin a saka.
Tanda ko Taro: Wurin da ake shimfiɗa kayan aikin saka.
Kibiya da sukurkuru: Wadannan kayan na taimakawa wajen matsa zare yayin saka.

Hanyar Aikin Saka:
A lokacin da mai saka zai fara aiki, sai ya nannade zaren auduga a kan na’urar saka, sannan ya raba su bisa tsari ta hanyar amfani da katako mai ƙafa hudu. Daga nan sai ya fara jefa zare ɗaya daga hagu zuwa dama, yana matsawa da sanda, har sai an samar da farar ƙyalle. Bayan haka, ana cire shi daga na’urar, sai a kai shi wurin rini domin a ba shi launi. Bayan ya bushe, sai a goge shi da sanda ko ƙasa domin ya yi laushi. Wannan aikin yana buƙatar haƙuri da ƙwarewa sosai, saboda ɗan kuskure kaɗan zai iya lalata ƙyalle gaba ɗaya.

Amfanin Sana’ar Saka:
Sana’ar saka tana da amfanoni masu yawa ga al’umma:

Tattalin Arziki: Tana samar da kudin shiga ga masu yin ta, musamman a karkara inda babu aikin gwamnati.
Aikin Yi: Tana samar da ayyukan yi ga matasa da mata, ta hana zaman banza.
Adana Al’adu: Saka na gargajiya yana riƙe da ɗaya daga cikin al’adun Hausawa, musamman launuka da zane-zane na gargajiya.
Samar da Kaya: Riguna, mayafai, da zanne da ake samarwa suna da amfani a gidaje, aure, da bukukuwa.
Kasuwanci: Yawancin masu saka suna siyar da kayansu a kasuwanni kamar Dawanau, Daura, da Kantin Kwari.

Kalubale a Sana’ar Saka:
Ko da yake tana da amfani, sana’ar saka tana fuskantar ƙalubale da dama. Wasu daga ciki sun haɗa da:

Shigowar kayan saka na zamani daga ƙasashen waje, musamman China da Turkey.
Rashin kayan aiki na zamani da ke sauƙaƙa aikin.
Rashin tallafin gwamnati ga masu sana’ar gargajiya.
Rashin matasa masu sha’awar koyon sana’ar saboda sha’awar aikin ofis.
Tsadar auduga da kayan rini.

Hanyoyin Bunƙasa Sana’ar Saka:
Domin farfaɗo da wannan sana’a, akwai hanyoyi da dama da za a bi:

Tallafin Gwamnati: A samar da bashi da kayan aiki ga masu sana’a.
Koyarwa: A ƙirƙiri cibiyoyin koyon saka a makarantu da cibiyoyin horo.
Karfafa Kasuwanci: A tallafa wa ƙananan masana’antu da masu sana’ar hannu.
Kiwon Al’adu: A tabbatar ana amfani da kayayyakin gargajiya a bukukuwa da auren gargajiya.
Haɗa Gargajiya da Zamani: A ƙirƙiri sabbin kayan saka da ke haɗa salo na gargajiya da na zamani domin jan hankalin matasa.

Kammalawa:
A taƙaice, sana’ar saka a gargajiya wata muhimmiyar sana’a ce da ta taka rawar gani wajen ci gaban tattalin arziki, adana al’adu, da kuma samar da ayyukan yi ga mutane. Duk da ƙalubalen da take fuskanta, idan aka kula da ita, tana iya zama ɗaya daga cikin manyan hanyoyin da za su taimaka wajen rage talauci da ƙarfafa al’umma. Wannan sana’a tana da tarihi mai ɗimbin darasi, tana kuma buƙatar kulawa daga gwamnati, al’umma, da masu son cigaba domin kada ta shuɗe tare da tsoffin al’adu

Author Profile

Ibrahim Buhari

IBRAHIM BUHARI Shahararren marubuci ne game da sana'oi, Digital Skills da sauransu shine kuma shugaban kamfanin HS Global Wato Shugaba a Wannan Website ta Hausawa Site